10. ตถสูตร

ว่าด้วยของจริงแท้ 4 อย่าง

[1697] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สิ่ง 4 อย่างนี้ เป็นของจริงแท้ ไม่
แปรผัน ไม่เป็นอย่างอื่น สิ่ง 4 อย่างเป็นไฉน สิ่งนี้ว่า นี้ทุกข์ นี้เหตุให้
เกิดทุกข์ นี้ความดับทุกข์ นี้ทางให้ถึงความดับทุกข์ เป็นของจริงแท้ ไม่
แปรผัน ไม่เป็นอย่างอื่น สิ่ง 4 อย่างนี้ เป็นของจริงแท้ ไม่แปรผัน ไม่
เป็นอย่างอื่น ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแหละ เธอทั้งหลายพึงกระทำ
ความเพียรเพื่อรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ
นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา.
จบตถสูตรที่ 10
จบธรรมจักกัปปวัตตนวรรคที่ 2

อรรถกถาสูตร

พึงทราบอธิบายในตถสูตรที่ 10
ก็ทุกข์ ชื่อว่า เป็นของจริงแท้ เพราะอรรถว่าไม่มีอยู่โดยภาวะของตน
ท่านเรียกว่า ทุกข์นั่นแล ชื่อว่า ไม่แปรผัน เพราะสภาวะไม่ว่างเปล่า.
เพราะว่าทุกข์ ชื่อว่า มิใช่ทุกข์หามิได้. ชื่อว่า ไม่เป็นอย่างอื่น เพราะไม่เข้า
ถึงสภาวะอื่น. ก็ทุกข์เข้าถึงการกล่าวในทุกขสมุทัยเป็นต้นหามิได้. แม้ในสมุทัย
เป็นต้น ก็นัยนี้แล
จบอรรถกถาสูตรที่ 10
จบอรรถกถาธรรมจักกัปปวัตตนวรรคที่ 2

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. ปฐมตถาคตสูตร 2. ทุติยตถาคตสูตร 3. ขันธสูตร 4. อายตน-
สูตร 5. ปฐมธารณสูตร 6. ทุติยธารณสูตร 7. อวิชชาสูตร 8. วิชชา
สูตร 9. สังกาสนสูตร 10. ตถสูตรและอรรถกถา.